ΘΑΛΕΙΑ ΦΛΩΡΑ-ΚΑΡΑΒΙΑ & ΣΟΦΙΑ ΛΑΣΚΑΡΙΔΟΥ
113 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ
5 Φεβρουαρίου - 7 Μαρτίου 2019
Θάλεια Φλωρά-Καραβιά & Σοφία Λασκαρίδου
113 χρόνια μετά
Ένας αιώνας και δεκατρία χρόνια μετά από μια σημαντική έκθεση
Στις 12 Απριλίου του 1906 δύο ζωγράφοι, η Θάλεια Φλωρά - Καραβία (1871- 1960) και η Σοφία Λασκαρίδου (1876 - 1965), εγκαινίαζαν στην αίθουσα του φιλολογικού συλλόγου Παρνασσός έκθεση με πρόσφατη δουλειά τους. Οι δύο καλλιτέχνιδες είχαν αποφασίσει να εκθέσουν από κοινού τα έργα τους, έπειτα από την ακύρωση της μεγάλης ομαδικής καλλιτεχνικής έκθεσης που οργάνωνε το κράτος με αφορμή τη Μεσολυμπιάδα του 1906, για την οποία η Θάλεια Φλωρά - Καραβία είχε ήδη έρθει στην Αθήνα από την Κωνσταντινούπολη. Η έκθεση του Παρνασσού, η οποία αριθμούσε περί τα εκατό έργα, έτυχε θερμότατης κριτικής στον τύπο της εποχής και χαρακτηρίστηκε ως εμπορική επιτυχία. Φλωρά - Καραβία και Λασκαρίδου γνωρίζονταν ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα -πιθανόν και λίγο νωρίτερα- όπως μαρτυρούν τα πορτρέτα στα οποία η Καραβία απεικονίζει τη Λασκαρίδου αλλά και από την κοινή τους συνέντευξη στην Εφημερίδα των Κυριών της Καλλιρρόης Παρρέν το 1901.
Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται 48 έργα της Σοφίας Λασκαρίδου και 35 της Θάλειας Φλωρά - Καραβία απ’ όλη την περίοδο της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας. Τα έργα χωρίζονται σε προσωπογραφίες, τοπιογραφίες, νεκρές φύσεις, σπουδές γυμνού, συμβολιστικές και ηθογραφικές σκηνές. Εκτός από το Μπιζάνι της Θάλειας Φλωρά - Καραβία που ανήκει στη συλλογή της Εθνικής Ασφαλιστικής, όλα τα υπόλοιπα έργα της έκθεσης προέρχονται από τους απογόνους των δύο ζωγράφων αλλά και από συλλέκτες, ενώ ορισμένα εξ αυτών παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην παρούσα έκθεση. Ανάμεσά τους είναι η Ηλακάτη της Θάλειας Φλωρά - Καραβία η οποία ανήκει στο ρεύμα του συμβολισμού, παιδικά πορτρέτα των ανιψιών της, μια περίφημη νεκρή φύση με τριαντάφυλλα, τοπία από την Αίγυπτο καθώς επίσης και τα Παιδικά Παιχνίδια της Σοφίας Λασκαρίδου και μια σπουδή πάνω στον Caravaggio.
Στα έργα της Σοφίας Λασκαρίδου, ξεχωρίζει ο λυρικός φωτισμός των τοπίων της ενώ σε ορισμένα από αυτά, είναι φανερές οι επιρροές που δέχτηκε η ζωγράφος από ευρωπαίους καλλιτέχνες. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τέτοιων επιρροών, αποτελεί ο πίνακάς της που απεικονίζει μια μπαλαρίνα καθισμένη σε καρέκλα να κρύβει το πρόσωπό της, ο οποίος παραπέμπει άμεσα στη ζωγραφική του Edgar Degas. Από τα έργα της Θάλειας Φλωρά - Καραβία, ξεχωρίζουν τα πορτρέτα με τη διεισδυτική της ματιά στον ψυχισμό και την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία του εκάστοτε προσώπου το οποίο απεικονίζει. Έχοντας η κάθε μια τη δική της εικαστική ταυτότητα και δυναμική, οι καλλιτέχνιδες ξεχωρίζουν για την υψηλή ποιότητα του έργου τους, τον τρόπο που συλλαμβάνουν το φως και το αναδεικνύουν μέσα από το χρώμα, την σχεδιαστική τους ευχέρεια και την ικανότητά τους να αιχμαλωτίζουν την πεμπτουσία του αντικειμένου με το οποίο καταπιάνονται κάθε φορά στη ζωγραφική τους. Την έκθεση συμπληρώνουν η παλέτα της Σοφίας Λασκαρίδου, η προτομή της από την ανιψιά της Ελισάβετ Βάλβη και ένα εξαιρετικό σκίτσο του Δημήτρη Γαλάνη (1879 - 1966) που απεικονίζει την ψιλόλιγνη μορφή της Λασκαρίδου. Το πλήθος των έργων που παρουσιάζονται στην έκθεση του Χώρου Τέχνης «ΣΤΟart ΚΟΡΑΗ», αδιαμφισβήτητα δεν επιτρέπει στον επισκέπτη να εξαντλήσει την μελέτη αυτών σε μια μόνο επίσκεψη καθώς οι πληροφορίες είναι πολλές και κάθε φορά εντοπίζεται κάτι νέο από την παρατήρηση των έργων. Στο σύνολό της όμως, η έκθεση επιτυγχάνει να αιχμαλωτίσει μια εποχή ιδιαίτερα σημαντική για τη νεοελληνική τέχνη καθώς περιλαμβάνει έργα από όλα τα χρόνια δημιουργίας δύο εκ των σημαντικότερων εκπροσώπων της ελληνικής ζωγραφικής, γεγονός που μας επιτρέπει να αποκτήσουμε μια εποπτική εικόνα τόσο για τη δουλειά όσο και για τη σημασία τους. 113 χρόνια μετά την κοινή τους έκθεση στον Παρνασσό, Φλωρά - Καραβία και Λασκαρίδου, δύο γυναίκες που άλλαξαν τα δεδομένα για όλες τις υπόλοιπες ζωγράφους στην χώρα μας, συνυπάρχουν ξανά σε έναν εικαστικό διάλογο χρωμάτων και εμπειριών.